Droomt u van een leven als zelfstandig muzikant? Voordat u de studio induikt of optredens gaat geven, is het belangrijk dat u uw zaken goed regelt. Lees in dit stappenplan met welke regels u te maken krijgt. En welke praktische zaken u niet mag vergeten.
1. Leg uw artiesten- of bandnaam vast als merk
Als u net met uw muziekcarrière begint, is het belangrijk om een unieke artiesten- of bandnaam te bedenken. Bijvoorbeeld omdat u uw privéleven gescheiden wilt houden. Leg uw artiesten- of bandnaam vervolgens vast bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP). Dit is niet verplicht, maar wel verstanding. U voorkomt zo problemen met bands of artiesten die onder dezelfde naam blijken te werken.
U kunt uw naam laten registreren vanaf € 244. Lees meer over merkbescherming op boip.int.
2. Kies een rechtsvorm en schrijf u in bij KVK
U moet zich inschrijven in het Handelsregister van KVK. Maar voordat u dat doet, moet een rechtsvorm kiezen voor uw bedrijf. De rechtsvorm bepaalt uw financiële (privé) aansprakelijkheid voor schulden en belastingverplichtingen. En welke belastingen u moet betalen.
Veel zzp’ers kiezen voor een eenmanszaak. Een eenmanszaak begint u snel en makkelijk. Andere veel voorkomende rechtsvormen zijn vennootschap onder firma (vof) en besloten vennootschap (bv).
3. Zet een administratie op
De wet verplicht u een administratie op te zetten en bij te houden. Zorg daarom dat u voldoet aan de eisen van de Belastingdienst. Uw administratie is de basis van uw belastingaangifte.
Om gebruik te kunnen maken van belastingvoordelen (ondernemersaftrek) moet u minimaal 1.225 uren in een jaar aan uw bedrijf besteden. Houd uw uren daarom bij in uw urenadministratie. U bent verplicht uw zakelijke administratie 7 jaar te bewaren.
Lees meer over uw administratie bijhouden.
4. Doe belastingaangifte
Over uw omzet uit uw inkomsten als muzikant moet u btw betalen. Meestal doet u ieder kwartaal btw-aangifte. Maar u kunt de Belastingdienst ook vragen of u per maand of jaar aangifte mag doen. Naast btw-aangifte doet u een keer per jaar aangifte voor de inkomstenbelasting.
Lees meer over belastingaangifte doen.
Artiestenregeling
In een aantal gevallen kunt u ervoor kiezen om geen btw in rekening te brengen over uw inkomsten. Dit doet u via de artiestenregeling. U laat dan uw opdrachtgever de loonheffingen en premies betalen over uw inkomsten. U bent dan eigenlijk voor korte tijd in dienst. Hiervoor gelden voorwaarden. Let op dat u het loon dat u ontvangt via de artiestenregeling opgeeft in box 1 van uw belastingaangifte.
Kleinevergoedingsregeling (KVG)
In plaats van de artiestenregeling kunt u ook gebruikmaken van de Kleinevergoedingsregeling (KVG). Deze regeling gebruikt u wanneer u in plaats van gage een onkostenvergoeding in rekening brengt bij uw opdrachtgever. Het maximale bedrag dat u dan mag berekenen is € 163. U moet het gebruik van de KVG wel kunnen verantwoorden bij de Belastingdienst. Bewaar daarom de bonnetjes van uw onkosten (bijvoorbeeld benzinegeld en een nieuwe draaitafel).
5. Maak gebruik van aftrekposten en regelingen
Bij uw belastingaangiftes kunt u zakelijke kosten opgeven die u mag aftrekken. U betaalt dan minder belasting. Denk bijvoorbeeld aan deze kosten:
- Aanschaf en ouderhoud van instrumenten en apparatuur
- Huur apparatuur
- Promotiekosten
- Reiskosten
- Huur oefenruimtes
- Kantoorspullen
- Verzekeringspremie
- Uiterlijke verzorging
Kijk ook of u startersaftrek en zelfstandigenaftrek kunt krijgen. Onder voorwaarden mag u deze bedragen van uw winst aftrekken.
6. Bescherm uw auteursrecht
Auteursrecht op uw muziek heeft u automatisch, zodra u muziek maakt. Wel kan het gebeuren dat anderen beweren dat zij bijvoorbeeld het liedje of de melodie hebben bedacht. Dit kunt u voorkomen door uw werk te laten registreren. Bijvoorbeeld via een notaris. Of u laat uw muziekstuk vastleggen het I-DEPOT bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom.
Buma/Stemra
U kunt de controle op het gebruik van uw auteursrechten laten overnemen door Buma/Stemra. Deze organisatie geeft dan toestemming als iemand uw muziek wil gebruiken. De financiële vergoeding hiervoor betaalt Buma/Stemra aan u door. U betaalt eenmalig inschrijfgeld en jaarlijks een contributie.
Lees meer over lid worden van Buma/Stemra.
7. Regel naburige rechten
U heeft recht op een financiële vergoeding als uw muziek wordt gespeeld op radio of tv, of als achtergrondmuziek in een openbare ruimte. De Wet op de naburige rechten regelt dit. Uw muziek is 50 jaar beschermd vanaf de eerste opname. Van elk liedje gaat 50% van de vergoeding naar de muzikant(en) en 50% naar de producent(en). De Stichting ter Exploitatie van Naburige Rechten (Sena) haalt die vergoedingen op en betaalt ze 1 keer per jaar aan u uit.
8. Regel uw verzekeringen en voorwaarden
Als zelfstandig muzikant moet u financiële tegenvallers zelf opvangen. Bijvoorbeeld wanneer u ziek wordt of een ongeluk krijgt. U kunt zich hiervoor verzekeren. Bijvoorbeeld met een:
- arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) of schenkkring
- vrijwillige verzekeringen bij het UWV (alleen voor starters)
Stel ook algemene voorwaarden op. Zo maakt u meteen duidelijk welke rechten en plichten u en uw opdrachtgevers over en weer hebben.
Verder kunt u zich verzekeren tegen ondernemersrisico’s. Bijvoorbeeld wanneer u brandschade heeft aan uw apparatuur. Of een schadeclaim ontvangt van een clubeigenaar.
Lees meer over bedrijfsverzekeringen regelen.
9. Maak gebruik van subsidies, fondsen en sponsoring
Onderzoek of u voor uw producties en projecten misschien geld in kunt zamelen.
Bijvoorbeeld met:
- subsidies
- bijdragen uit fondsen
- sponsoring
- crowdfunding
De meeste subsidieverstrekkers en fondsen hebben een eigen aanvraagformulier op hun website.
Bekijk uw mogelijkheden:
Loketten voor overheidssubsidies
Voor landelijke subsidieregelingen zijn er de volgende belangrijke loketten:
Fonds Podiumkunsten
Heeft u een meerjarig muziekproject of eenmalige voorstelling? Dan kunt een aanvraag doen voor de Projectsubsidie via Fonds Podiumkunsten.
Fonds voor Cultuurparticipatie
Wilt u professionele begeleiding bij uw werk als muzikant? Kijk dan of u geld kunt krijgen van het Fonds voor Cultuurparticipatie. Het fonds subsidieert ook kleine projecten op het gebied van popmuziek.
SENA Muziekproductiefonds
Maakt u een album in eigen beheer? Dan kunt een aanvraag indienen bij SENA Muziekproductiefonds. Hiervoor gelden voorwaarden. Zo moet u de bijdrage gebruiken voor opname en sessiemuzikanten. Daarnaast is 1/3 van de bijdrage een renteloze lening die u moet terugbetalen in 2 jaar.
Andere fondsen
Nederland telt meer dan 800 fondsen met uiteenlopende doelen. Muzikanten kunnen aanvragen doen bij:
Maak een projectbegroting
Voor een projectaanvraag bij een subsidieverstrekker of fonds is het belangrijk dat u een begroting opstuurt. Hierin geeft u aan wat u verwacht aan kosten en inkomsten.
Sponsoring
Als artiest kunt u voor bedrijven interessant zijn voor sponsoring. U verbindt uw naam aan een bedrijf. In ruil daarvoor krijgt u een vergoeding in geld of in de vorm van producten of diensten. De meest gebruikte vorm is endorsement (aanbeveling). U krijgt dan gratis instrumenten of apparatuur van de fabrikant. U moet dan wel al enige bekendheid hebben.
U kunt ook op kleinere schaal sponsoring vragen. Bijvoorbeeld door lokale winkels te vragen uw album te ondersteunen. Tegen betaling krijgen ze een logo op de uitnodiging voor de presentatie en eventueel op de albumhoes.
Crowdfunding
Een andere manier van financieren is crowdfunding. Op deze manier haalt u geld op bij het publiek. Crowdfunding levert u naamsbekendheid op en u bindt klanten aan uw muziekproject. Er zijn verschillende vormen van crowdfunding die u ook kunt combineren:
- donatie met niet-financiële tegenprestatie, in de vorm van een product of bijvoorbeeld een kaartje voor een optreden
- donatie zonder tegenprestatie
- lening
- een lening die omgezet kan worden in aandelen als u een bv heeft (converteerbare lening)
- aandelen als u een bv heeft (als investering)
10. Internationaal gaan met uw muziek
Hoopt u internationaal door te breken met u muziek? Check uw opties voor subsidies. En houd rekening met belastingen en de douane:
Neem contact op met het bureau Dutch Music Export
Dit bureau heeft veel contacten en deskundigen op het gebied van de internationale muzieksector. Bovendien heeft Dutch Music Export een investeringsregeling om Nederlandse artiesten in het buitenland te ondersteunen.
Lees welke voorwaarden er gelden om deze subsidie Structurele Meerjarige Regeling aan te vragen.
Snelloket Fonds Podiumkunsten
Maakt u een korte tour in het buitenland van minimaal 3 optredens, dan kunt u in aanmerking komen voor de subsidieregeling Nederlandse voorstellingen of concerten in het buitenland. Aanvragen doet u via Fondspodiumkunsten.nl.
Houd rekening met grensregels
Om de grens over te gaan heeft u een geldig identiteitsbewijs nodig. Dat kan een paspoort of toeristenkaart zijn. U mag daarmee kort in de Europese Unie (EU) werken. Voor een langer verblijf dan 3 maanden heeft u een tijdelijke verblijfsvergunning nodig. De regels daarvoor verschillen per land. Informatie kunt u opvragen bij de ambassades of consulaten.
Voor landen buiten de EU heeft u een tijdelijk werkvisum nodig. Dit vraagt u aan bij de ambassade van dat land. Het is ook mogelijk dat u in deze landen een werkvergunning nodig heeft.
Invoerrechten
Buiten de EU gelden invoerrechten voor muziekinstrumenten en geluidsapparatuur. Om dit zo eenvoudig mogelijk te maken, moet u voor buiten de EU een ATA-carnet hebben. Hierop geeft u precies aan wat u meeneemt, hoeveel het waard is en waarvoor u het gaat gebruiken. U kunt een ATA-carnet aanvragen bij KVK. Dit kost € 228,85 plus een premie die afhangt van de waarde van uw apparatuur.
Buitenlandse belastingen
Bij optredens in het buitenland wordt een deel van uw gage (het loon) ingehouden als voorheffing op de inkomstenbelasting en sociale premies. Dat percentage ligt lager dan de gebruikelijke loonheffing. Terug in Nederland mag u dit bedrag aftrekken van wat u hier aan inkomstenbelasting moet betalen.
Lees meer over de belastingen bij zakendoen in het buitenland op Belastingdienst.nl.