Als u producten of diensten wilt leveren aan de overheid, moet u meestal deelnemen aan een aanbesteding. Dit is een methode waarmee geïnteresseerde bedrijven een gelijke kans krijgen om een opdracht uit te voeren. Lees hoe een aanbesteding werkt en welke soorten aanbestedingen er zijn.
Wat is aanbesteden?
Een aanbesteding is een manier van inkopen van een overheidsorganisatie. Met een aankondiging maakt de overheidsorganisatie bekend dat zij een opdracht wil laten uitvoeren door een bedrijf. Zoals de inkoop van kantoorartikelen of zonnepanelen. Maar ook de inkoop van diensten zoals marktonderzoek, een communicatieopdracht of het bouwen van een brug.
Waarom aanbesteden?
Door opdrachten openbaar aan te besteden stimuleert de overheid concurrentie tussen bedrijven. Daarnaast is aanbesteden een eerlijke manier om overheidsinkopen te regelen. Alle geïnteresseerde partijen krijgen een gelijke kans om een opdracht uit te voeren.
Regels vastgelegd in Aanbestedingswet
Regels over aanbestedingen in Nederland en binnen Europa staan in de Aanbestedingswet. Aanbestedende overheden en deelnemende bedrijven moeten zich houden aan de regels van deze wet. De overheid moet bedrijven die interesse hebben in een opdracht bijvoorbeeld dezelfde informatie geven.
Overheden die zich moeten houden aan de Aanbestedingswet zijn:
- Rijksoverheid (ministeries), gemeenten, provincies en waterschappen
- publiekrechtelijke instellingen, zoals universiteiten
- bedrijven uit speciale sectoren zoals drinkwater-, energie- en vervoersbedrijven (zoals Schiphol en de NS)
Deelnemen aan een aanbesteding
U kunt meedoen aan een aanbesteding als u voldoet aan de eisen. De overheidsorganisatie maakt deze eisen vooraf bekend via een online aanbestedingsplatform zoals TenderNed. Zodra de opdracht gepubliceerd is, kunt u reageren en een offerte sturen.
De overheidsorganisatie beoordeelt uw inschrijving op punten die vooraf zijn bepaald. Dit wordt ook wel een programma van eisen genoemd. Het bedrijf met de meest passende offerte krijgt de opdracht. Dat heet een gunning.
Gunt de overheidsorganisatie de opdracht aan u? Dan sluit u een contract af.
Samen deelnemen aan een aanbesteding
Voldoet u niet aan de eisen van een aanbesteding? U kunt ook samen met een of meerdere ondernemers deelnemen aan een aanbesteding. Dit heet een combinatievorming.
Aanbestedingen vinden via TenderNed
TenderNed is het online marktplein voor aanbestedingen van de Nederlandse overheid. Hierop kondigen overheden hun opdrachten aan. Op TenderNed vindt u zowel Europese als nationale opdrachten.
Lees in het Stappenplan deelnemen aan een aanbesteding hoe reageren op een opdracht via TenderNed precies werkt.
Andere aanbestedingsplatforms
Op TenderNed staan ook aankondigingen van andere aanbestedingsplatforms, zoals Aanbestedingskalender.nl, CTM Solution, Negometrix en Nétive. Als u op deze opdrachten wilt reageren, moet u dat doen via dat platform. U moet daar dan ook een account aanmaken.
Nationale en Europese aanbestedingen
Aanbestedingen van de overheid worden nationaal of Europees aanbesteed. Dit hangt af van de waarde van een opdracht. Als een opdracht boven een bepaalde waarde uitkomt, wordt de opdracht Europees aanbesteed. Deze waarde heet het drempelbedrag. Drempelbedragen worden iedere 2 jaar opnieuw vastgesteld door de Europese Unie (EU).
Europese aanbestedingen op TED
TED is het Europese platform waar alle Europese aanbestedingen bekend worden gemaakt. Op dit platform kunt u opdrachten uit andere Europese landen bekijken. Europese aanbestedingen van Nederlandse overheden staan op TenderNed en TED (Tenders Electronic Daily).
Bekijk Europese aanbestedingen via TED.
Procedures nationale aanbestedingen
Er zijn 4 procedures voor nationale aanbestedingen.
Nationale openbare procedure:
Deze procedure begint met een openbare aankondiging van de opdracht. De procedure duurt 1 ronde. In die ronde mogen alle geïnteresseerden mee doen.
Nationale niet-openbare procedure:
Deze procedure bestaat uit 2 rondes en begint met een openbare aankondiging van de opdracht. Alle geïnteresseerden kunnen zich voor de eerste ronde aanmelden. De aanbestedende dienst bepaalt daarna wie zich voor de 2e ronde mogen inschrijven.
Enkelvoudige onderhandse procedure:
Bij deze procedure wordt een bedrijf rechtstreeks benaderd om een offerte uit te brengen. Na goedkeuring voert dit bedrijf de opdracht uit.
Meervoudige onderhandse procedure:
Een aantal bedrijven wordt rechtstreeks benaderd om een offerte in te dienen. Het bedrijf met de meest passende offerte krijgt de opdracht.
Lees meer over de procedures bij nationale aanbestedingen op de website van PIANOo. PIANOo is het expertisecentrum en kennisnetwerk voor aanbesteden van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Overheidsorganisaties kunnen bij hen terecht voor informatie, advies en praktische tips over aanbesteden.
Wees zichtbaar voor onderhandse aanbestedingen
Bij onderhandse opdrachten zoeken overheden geschikte bedrijven door het Handelsregister van KVK te raadplegen. Ook bekijken zij TenderNed. Registreer uw onderneming op TenderNed als u zichtbaar wilt zijn voor onderhandse aanbestedingen.
Procedures Europese aanbestedingen
Er zijn meerdere procedures voor Europese aanbestedingen:
Openbare aanbesteding:
Deze procedure begint met een openbare aankondiging van de opdracht. De procedure duurt 1 ronde. In die ronde mogen alle geïnteresseerden mee doen.
Niet-openbare aanbesteding:
Deze procedure bestaat uit 2 rondes en begint met een openbare aankondiging van de opdracht. Alle geïnteresseerden kunnen zich voor de eerste ronde aanmelden. De aanbestedende dienst bepaalt op basis van vooraf bekend gemaakte eisen wie zich voor de 2e ronde mogen inschrijven.
Specifieke aanbesteding:
De openbare en niet-openbare aanbestedingen zijn standaard aanbestedingsprocedures. Voor meer ingewikkelde opdrachten kunnen ook andere procedures worden toegepast. Lees welke bijzondere Europese procedures er zijn op de website van PIANOo.
Dynamisch aankoopsysteem (DAS)
Een DAS is een online marktplaats van een overheidsinstelling. In deze online omgeving worden gangbare opdrachten voor werken, leveringen of diensten aangeboden. Wordt uw bedrijf na aanmelding toegelaten? Dan krijgt u bij iedere opdrachtplaatsing een uitnodiging voor inschrijving. Overheden maken een nieuwe DAS bekend op TenderNed.