Een jaar geleden, in januari 2020, trad Bas Kapitein aan als algemeen directeur van Midpoint Brabant. Hoe kijkt hij terug op zijn eerste jaar? En wat staat er in 2021 te gebeuren? We vroegen Bas naar zijn ervaringen en de toekomstplannen voor de regio Midden-Brabant.
Wist je dat Bas ook voorzitter is van het bestuur van Station88?
Bas, kort na jouw aantreden brak nota bene in Midden-Brabant het coronavirus uit. Hoe ben je hier als Midpoint Brabant mee om gegaan?
De corona-uitbraak gaf natuurlijk een totaal onverwachte wending aan de start van mijn nieuwe functie. In 2019 hebben we een strategische meerjarenagenda opgesteld voor de periode tot en met 2023. Daar stond corona natuurlijk niet in vermeld. Het was al snel duidelijk dat het virus niet alleen een grote impact zou hebben op de gezondheid, maar ook op de economie. Alle hens aan dek dus. Maar juist in deze pandemieperiode is de grote waarde van het hechte regionale netwerk van ondernemingen, onderwijs en overheden in Midden-Brabant gebleken. We hebben intensief overleg met vele partijen opgestart om af te stemmen hoe deze elkaar kunnen helpen en welke acute hulp wij kunnen bieden.
Tot welke acties heeft dit geleid?
Denk aan zaken als praktische tips voor startups en mkb-ondernemers, organisaties laagdrempelig met elkaar in contact brengen, digitaliseren van het onderwijs en organiseren van stageplekken. En heel concreet: het bieden van hulp bij de snelle opzet van een snelteststraat. Bij onze partner Station88 hebben we het corona-crisisloket mee opgezet. Ook ondersteunen we Station88 intensief met mankracht en middelen voor haar EHBO (Eerste Hulp Bij Ondernemen). Veel ondernemers zijn zodoende geholpen met advies over landelijke en regionale financieringsregelingen, of met contacten met banken en investeerders. Samen met de BOM, Provincie Noord-Brabant en de andere Brabantse regionale economische ontwikkelorganisaties hebben we actief meegedacht over de opzet van de landelijke Corona-Overbruggingslening (COL). En met diverse partners hebben we de Starterslift Overbruggingslening (SOL) ontwikkeld voor startups in Midden- en West-Brabant die tussen wal en schip waren gevallen omdat ze als beginnende bedrijven nog geen omzetverlies konden aantonen. We voeren lobby, samen met VNO-NCW, om vrijkomende stikstofruimte te mogen benutten voor het naar voren halen van economisch relevante en startklare bouwprojecten. En we faciliteren snelle contacten met de Veiligheidsregio, zodat relevante signalen snel kunnen worden gedeeld.
Hoe heb je er voor gezorgd dat jullie reguliere plannen toch door konden gaan?
Het is onze taak als regionale ontwikkelorganisatie om te werken aan duurzame groei van onze regionale economie. Om bij te dragen aan een regio waarin ondernemingen floreren En waarin onderwijs en arbeidsmarkt goed op elkaar zijn aangesloten. Zeker in deze tijd is het de kunst op de korte termijn hulp te bieden zonder de lange termijn strategie uit het oog te verliezen. Juist nu is het belangrijk om de doelen op het gebied van verduurzaming, digitalisering en talentontwikkeling niet alleen als uitdagingen te zien, maar juist ook als kansen voor nieuwe business. Als kansen om dingen anders of zelfs beter te doen. En zo toekomstbestendig te zijn.
2020 was het eerste volledige jaar van de strategische meerjarenagenda. Hier vloeien tientallen initiatieven uit voort. Kun je er enkele uitlichten?
Voor Midden-Brabant hebben we vier transitieopgaven. De eerste is datagedreven digitalisering. Onlangs zijn we gestart met het programma Smart MKB. Samen met partners als Rabobank, Van Spaendonck, VNO-NCW, gemeente Tilburg en diverse onderwijsinstellingen ondersteunen we de komende jaren honderden mkb-ondernemingen om meer business met data te realiseren.
Het tweede grote initiatief is het Circulaire Economie programma met als lange termijn doel om bij te dragen aan een 100% circulair Midden-Brabant in 2050. Hiervoor ontwikkelen we diverse fysieke innovatie- en maakplekken, zoals voor textiel in het Drögepand in Tilburg en leder in het nieuwe schoenenmuseum in Waalwijk. We inspireren en helpen mkb-ondernemingen uit de regio om hier actief mee aan de gang te gaan. Gezien de kracht in de maakindustrie en logistieke sector is onze regio bij uitstek geschikt om productieketens meer circulair te maken, ook op landelijk en internationaal niveau.
Ten derde werken we aan een nieuw human capital programma voor de komende vier jaar. Hierbij borduren we voort op de goede reputatie die Midden-Brabant heeft op het gebied van arbeidsmarktinnovaties. Zoals de reshoring tool om productie terug te halen naar de regio, het initiatief jeugdwerkloosheidsvrije zone en het hoog gewaardeerde Leerwerkloket Midden-Brabant. Met een universiteit, twee hbo’s en drie mbo’s hebben we een kennisintensieve regio, een ideale basis voor het ontwikkelen en behouden van talenten.
En als vierde zetten we samen met Stichting MOED sterk in op energietransitie, zoals al in volle gang is op de bedrijventerreinen in onder andere Dongen, Waalwijk en Tilburg.
Welke projecten springen in het oog bij de sectorprogramma’s?
Op het gebied van leisure hebben we hoge verwachtingen van de Van Gogh Homeland Experience. Een project van ons House of Leisure in Oisterwijk. Niet alleen als attractie in de Brabantse thuisregio van Vincent, maar vooral ook als samenhangende ontwikkeling van maatschappelijke opgaven op het gebied van landschap, cultuur, klimaat, energie enzovoorts. Met onder meer de Efteling in Loon op Zand en de Beekse Bergen in Hilvarenbeek zijn we dé leisure regio van Brabant nemen we in Midden-Brabant, samen met deze partners, het voortouw bij dergelijke ontwikkelingen.
Een baanbrekend project voor de maakindustrie is de Cyber Physical Factory die binnenkort gelanceerd wordt in onze Smart Industry hub Gate2 in de gemeente Gilze en Rijen. In deze leer- en experimenteeromgeving gaan studenten van onder andere ROC Tilburg en Avans én medewerkers van ondernemingen uit Midden- en West-Brabant de nieuwste productietechnologieën leren en testen. Een mooi voorbeeld van een Leven Lang Ontwikkelen.
In logistiek was onze regio voor het tweede jaar op rij Logistieke Hotspot nummer 1 van Nederland, een nog niet eerder vertoonde prestatie. Niet vanwege meer, maar door slimmer en duurzamer. De digitalisering en energietransitie komen vooral goed tot uiting in het multimodaal transport, met efficiënt vervoer over water via een corridor met de Rotterdamse haven en rechtstreekse treinverbindingen met China en Polen. De ontwikkeling van de ‘slimste binnenhaven van Europa’ in Waalwijk gaat onze regio nog sterker maken.
Naast deze traditioneel grote sectoren zetten we sterk in op de ontwikkeling van kennisintensieve dienstverlening, als aparte sector én als katalysator van de digitalisering van de hele regio. Het bruisend hart hiervan wordt gevormd door de kennis-as van Tilburg University tot en met de Spoorzone, met als blikvangers vele startups en natuurlijk MindLabs, hét Living Lab voor mensgerichte kunstmatige intelligentie.
Hoe help je ondernemers met nieuwe initiatieven?
We begeleiden veelbelovende startups met kennis, netwerken, business cases en financiering. Met als doel om hun producten versneld op de markt te brengen. Dit doen we door als Midpoint Brabant te participeren in Braventure dat Brabant breed startups begeleidt en ondersteunt. Als Midden-Brabant moeten we daarbij de ambitie durven uit te spreken om het nummer één ecosysteem te willen zijn voor social entrepreneurs en dus ook voor startups die gaan voor business met positieve impact op de samenleving. Juist vanwege de kennis en kunde die in onze regio voorhanden is.
Dat zijn héél veel activiteiten. Hoe organiseer je dit allemaal?
Allereerst benutten we de kracht van ons netwerk. Het begint met elkaar vinden en samen investeren in projecten die echt het verschil maken. Het zijn echt de Midden-Brabantse ondernemers, gemeenten en kennis- en onderwijsinstellingen die gezamenlijk hun schouders zetten onder al deze initiatieven. We ondersteunen dit vanuit Midpoint Brabant met een compacte faciliterende organisatie. We zijn in feite een hulpmotor voor de economische ontwikkelingen in Midden-Brabant. Voor elke sector hebben we specialisten in het veld. Ze staan met hun poten in de klei en zijn voortdurend in gesprek met onder meer ondernemers in de logistiek, maakindustrie, leisure en de dienstensector. Zij werken nauw samen met onze specialisten op het gebied van energietransitie, circulaire economie, digitalisering en human capital die hetzelfde doen. Zo komen kansrijke en noodzakelijke crossovers tot stand. Ons credo is: hoe concreter hoe beter. We helpen in het hier en nu waar het nodig is en houden de blik voortdurend op de toekomst.
Als we over een jaar weer terugkijken…. wanneer is 2021 voor jou geslaagd?
We willen juist ook dit jaar laten zien dat Midden-Brabant een regio is met een veerkrachtig mkb. Een regio ook waarin ons rijkelijk aanwezige jonge talent de kans krijgt om zich te ontwikkelen. In het verleden hebben we bewezen dat we met daadkracht kunnen opveren uit moeilijke perioden. Ik heb er alle vertrouwen in dat we dat ook nu weer gaan doen. Kijk naar de ongelofelijke hoeveelheid creativiteit, flexibliliteit en innovativiteit er uitgaat van bedrijven in sectoren die hard geraakt worden en je weet genoeg. Van de wijze waarop organisaties als Klooster Nieuwkerk uit Goirle en First Impression en Bonheur Horeca Groep uit Tilburg hun businessmodel hebben aangescherpt en van een nood een deugd maken, kun je alleen maar onder de indruk zijn. Ook indrukwekkend is de lokale campagne van de gemeente Heusden om hun inwoners en ondernemers een hart onder de riem te steken. En natuurlijk een warm applaus voor de onderwijsinstellingen in onze regio die snel zijn omgeschakeld naar digitaal onderwijs en zich keihard inzetten voor het behoud van stageplaatsen. In Midden-Brabant zijn we niet voor één gat te vangen.